Powstanie szkoły

           Na przedłużeniu ul. Ewangelickiej, na dawnych terenach należących do dominikanów obserwantów wytrasowano ul. Spokojną. Jednym z najbardziej charakterystycznych i najlepiej zachowanych budynków tam stojących jest gmach dawnego Gimnazjum Męskiego Spółki Cywilnej Szkoły Średniej w Lublinie.

            W 1906 po uzyskaniu pozwolenia od cara Mikołaja II z inicjatywy lubelskich przemysłowców, ziemian, rzemieślników i kupców utworzono prywatną szkołę męską. Początkowo nauki prowadzone były w wynajmowanym domu przy ul Żmigród 3 pod kierownictwem dyrektora Xawerego Dłużewskiego, rok później zajęcia przeniesiono do budynku przy ul. Królewskiej 11. W 1909 zakupiono grunty przy zbiegu ul. Ewangelickiej, Spokojnej i Powiatowej (obecnie I Armii Wojska Polskiego), na których w latach 1909-1915 wzniesiono gmach szkoły według projektu architekta Teofila Wiśniewskiego. Na krótko po oddaniu budynku do użytku kwaterowali tam ułani Władysława Prażmowskiego–Beliny po zajęciu Lublina.

           W 1934 szkoła zmieniła nazwę na Prywatne Męskie Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Lublinie. Uczniowie kształcili się w systemie sześcioklasowym: po czterech latach gimnazjum zdawali tzw. małą maturę, by później po dwóch latach liceum przystąpić do egzaminu dojrzałości. Szkoła stawiała chłopcom wysokie wymagania i miała surowy regulamin. Przez pierwsze cztery lata nauki uczniowie zobowiązani byli nosić mundurki z tarczą nr 515, które wyróżniały ich wśród pozostałych i były swego rodzaju nobilitacją i oznaką elitarności szkoły. Działalność placówki przerwał wybuch II wojny światowej. W latach 1942-1943 znajdował się tu sztab akcji Reinhardt pod kierownictwem dowódcy SS i Policji Dystryktu Lubelskiego Odilo Globocnika. Po wojnie szkoła nie otrzymała pozwolenia na dalszą działalność. W budynku mieścił się sztab wojskowy, zakład Anatomii i Weterynarii UMCS oraz Collegium Anatomicum Akademii Medycznej, a od kilku lat jest siedzibą Collegium Iuridicum Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.