Dzisiejsza data:

Adam Lerue

(1829? Dubienka – lipiec 1863 Częstochowa)

rysownik, malarz i litograf


Rodzina

pochodzenia cudzoziemskiego, prawdopodobnie francuskiego

syn Józefa (1800–1853), poczmistrz, następnie administrator dóbr skonfiskowanych, administrator Kasy Zapomagalnej i sekretarz Komitetu Restaurowania Instytutu w Puławach oraz referent spisu wojskowego przy Rządzie Gubernialnym w Lublinie, i Rozalii Superlin (1803–1855)

dzieci:

Zofia Petronela (poślubiła Konstantego Kondrackiego, zamieszkali w Wąwolnicy), Wiktor, Józefa Franciszka (zmarła w dzieciństwie), Adam, Maria, Zdzisław, Marceli


Biogram

           Malarstwa uczył się w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie, pod kierunkiem Jana Feliksa Piwarskiego. W trakcie studiów związał się z „cyganerią” warszawską, grupą malarzy skupionych wokół Marcina Olszyńskiego (malarz, rysownik, jeden z pierwszych warszawskich fotografików zawodowych, później kustosz Muzeum Przemysłu i Rolnictwa).

           Nawiązał współpracę z „Delegacją do opisywania zabytków starożytności w Królestwie Polskim” kierowaną przez archeologa i numizmatyka Kazimierza Stronczyńskiego. Po ukończeniu Szkoły jako rysownik „Delegacji …” odbył podróże przez gubernię płocką, lubelską i augustowską wykonując mnóstwo rysunków dokumentujących zabytki, między innymi zamki, kościoły, wieże.

           Niewielką część powstałych swoich prac (prawdopodobnie również kolegów), wykorzystał w dziele Album Lubelskie (słowo album w tamtych czasach było rodzaju nijakiego). Wydawnictwo składało się z dwunastu zeszytów, wydawanych w latach 1857–1859, każdy zeszyt zawierał cztery lub pięć litografii przedstawiających zabytki Guberni Lubelskiej, wykonanych na podstawie akwarel, opatrzonych tekstami Kazimierza Stronczyńskiego oraz Hipolita Skimbrowicza.

           We wstępie wyjaśnił motywy publikacji:

Przedsięwziąłem tę część królestwa, w której się urodziłem i gdzie mi najpiękniejsze chwile życia mego ubiegły, tę, która tém samém jest i lepiej mi znajomą i bliższą, że tak powiem, serca mojego niż inne …”.

           Po śmierci ojca osiadł w Lublinie opiekując się matką. Odbywał podróże do Puław, Kazimierza Dolnego i do siostry w Wąwolnicy. Zajął się rysowaniem, zilustrował książkę „Powieści dla dzieci na tle miejscowych zdarzeń osnute” Zofii Ścisłowskiej oraz wykonał tak znane rysunki, jak: „Rozwaliny kościoła św. Michała w Lublinie” i „Kościół kolegiacki św. Michała w Lublinie”. Prawdopodobniej wówczas, na zamówienie Smoleńskich, właścicieli majątku Krupe, namalował kilka obrazów olejnych przedstawiających ruiny zamku w Krupem.

           Wyjechał na stałe do Warszawy, wykonywał rysunki, które łatwo można było sprzedać lub wykorzystać w różnego rodzaju wydawnictwach. Wraz z grupa artystów warszawskich zaangażował się w urządzanie Wystawy Krajowej Sztuk Pięknych, która dała początek Towarzystwu Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Zarówno na wystawie, jak i w Zachęcie eksponowane były jego prace, między innymi „Wnętrze kościoła św. Krzyża”, „Brama Krakowska w Lublinie podczas zimy”, „Procesja”. Kilka nieznanych z tytułu obrazów olejnych zakupiono na wystawie w 1860 roku dla następcy tronu Mikołaja Aleksandrowicza. Bezowocne zabieganie o stypendium rządowe na wyjazd za granicę negatywnie na niego wpłynęły i spowodowały decyzję o wjeździe z Warszawy.

           Przeniósł się do Częstochowy, gdzie został nauczycielem rysunków i kaligrafii w Szkole Państwowej Specjalnej.

          „Nie zbywało mu na talencie, ale trudności życia, walka ciężka z codziennymi niemal jego potrzebami, siły mu odbierały do zupełniejszego rozwinięcia”. J. Hoppen, „Przegląd Europejski, Naukowy, Literacki i Artystyczny”


Kalendarium

1844 – rozpoczął naukę malarstwa w Szkole Sztuk Pięknych (SSP) w Warszawie

1850 – ukończył SSP

1850–1853 – współpracował z „Delegacją …” Kazimierza Stronczyńskiego

1851 – otrzymał patent

1853 – w lecie osiadł w Lublinie

1855 IV – opuścił Lublin i zamieszkał w Warszawie

1858 – był zaangażowany w urządzanie Wystawy Krajowej Sztuk Pięknych

1862 IX – został nauczycielem rysunków i kaligrafii w Szkole Państwowej Specjalnej

Grafika losowa