ŁUKASZ RODAKIEWICZ

(1790 Lublin – 18 maja 1832 Lublin)

inżynier, geometra, oficer wojsk napoleońskich, autor projektu oraz właściciel Teatru Zimowego w Lublinie

            Urodził się jako syn Tomasza i Marianny Rodakiewiczów. Po ukończeniu edukacji uczestniczył jako żołnierz wojska polskiego w wojnach napoleońskich, osiągając stopień oficera. W czasie służby posiadł znajomość inżynierii i geometrii. W latach 1817–1821 pełnił obowiązki zastępcy budowniczego wojewódzkiego Lublina, przez kolejne dwa lata zastępcy inżyniera wojewódzkiego, a kolejne trzy – inżyniera. W 1822 uzyskał patent geometry przysięgłego. Na polecenie Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji w 1819 wykonał projekty: odwachów rogatkowych w Lublinie, jatek przy ul. Nowej, szlachtuza (rzeźni), mostu i sklepów przy bramie Grodzkiej oraz mostu na Czechówce na trakcie Lubartowskim. Nadzorował też budowy obiektów fabrycznych w Lublinie. Sporządzał plany, pomiary i kosztorysy, opiniował i weryfikował inne projekty.

             Znany ze swej przedsiębiorczości Rodakiewicz w 1820 objął stanowisko administratora folwarku miejskiego Bronowice. Część uzyskanych dochodów przeznaczał na odbudowę lubelskich zabytków. W kwietniu tego samego roku odkupił od przyszłego teścia, Kacpra Drewnowskiego kamienicę przy Rynku 11, którą ten kupił zaledwie kilka miesięcy wcześniej na publicznej licytacji. Rozwiedziony już wówczas Rodakiewicz w sierpniu ożenił się z piętnastoletnią Marianną Drewnowską. Druga żona urodziła mu troje dzieci: Lucynę (1821) i Jakuba (1822), którzy zmarli niedługo po urodzeniu oraz Juliannę (1823). Pół roku po narodzinach ostatniej córki Marianna zmarła w wieku 18 lat. Rodakiewicz z teściem prowadzili interesy i występowali do przetargów budowlanych na terenie miasta, między innymi na odrestaurowanie kościoła pojezuickiego oraz wykonanie obmurowania placu przy kościele misjonarzy. Ich przedsiębiorstwo musiało przynosić duże dochody, bowiem w 1827 inżynier zakupił drugą kamienicę przy Rynku 15.

            Jego największym przedsięwzięciem była budowa teatru tzw. Zimowego przy zbiegu ulic Jezuickiej i Dominikańskiej. Rodakiewicz sam zaprojektował budynek, wystawił go własnym kosztem i w 1822 sam kierował budową. Obiekt jest jednym z najstarszych budynków teatralnych w Polsce. Pierwsze przedstawienia odbyły się w 1824. Po śmierci Rodakiewicza budynek przeszedł na własność córki Julii z Rodakiewiczów-Makowskiej. W budynku tym, nazywanym od końca XIX wieku teatrem Makowskiego w 1908 otwarto jedno z pierwszych w Lublinie kin, O nazwie "Theatre Optique Parisien". W okresie 20-lecia międzywojennego było tu kino O nazwie "Rialto". Po II wojnie światowej obiekt mieścił kino "Staromiejskie".

           Od października do grudnia 1831 inżynier sprawował funkcję budowniczego Komisji Województwa Lubelskiego, w zastępstwie za Feliksa Bieczyńskiego, biorącego udział w powstaniu listopadowym. Już wówczas był żonaty z trzecią żoną Antoniną z Zarembów, z którą miał dwóch synów: Józefa i Antoniego.

            Łukasz Rodakiewicz zmarł nagle, w 1832 w wieku 42 lat. Pochowany został na cmentarzu przy ul. Lipowej. Pozostawił po sobie spore długi, wobec czego sprawy spadkowe toczyły się jeszcze kilka lat. Do 1846 w lubelskiej prasie odnaleźć można było ogłoszenia o sprzedaży i licytacji teatru oraz kamienicy przy Rynku 11. Tradycje prowadzenia teatru, a potem kinematografu kontynuowała córka Julianna wraz z mężem Romualdem Makowskim oraz ich następcy, aż do przejęcia go przez władze komunistyczne w 1952.

           W Lublinie ma swoją ulicę w dzielnicy Wrotków położoną między ul. Biskupa Mariana Fulmana a ul. Jacka Woronieckiego.

Bibliografia:

Denys M., Teatr wielu Muz, „Dziennik Wschodni” 10.12.2004

Żywicki J., Urzędnicy, architekci, budowniczowie, inżynierowie cywilni… Ludzie architektury i budownictwa w województwie lubelskim oraz guberni lubelskiej w Królestwie Polskim w latach 1815 – 1915, Lublin 2010