Wiktor Hermogenes Ziółkowski
Julian Kot
(18 kwietnia 1893 Lublin – 28 lipca 1978 Lublin)
malarz, grafik, publicysta, kolekcjoner
rodzina
syn Aleksandra, geometry, właściciela kamienicy przy ul. Kołłątaja 6, i Stanisławy Rozalii Świderskiej
w 1919 poślubił w Katedrze św. Jana Jadwigę Truchlińską (1882-1966)
biogram
Po ukończeniu Szkoły Lubelskiej studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, pod kierunkiem Józefa Mehoffera i Stanisława Dębickiego. Nie uzyskał dyplomu, powrócił do rodzinnego Lublina, rozpoczął pracę jako nauczyciel rysunku w szkołach lubelskich: Gimnazjum Realnym Żeńskim M. Sobolewskiej, Gimnazjum im. S. Staszica, Szkole Zawodowej Żeńskiej, Państwowym Seminarium Nauczycielskim Męskim. Obok malarstwa i grafiki zajmował się również etnografią, estetyką druku i ekslibrisem. Zgromadził duży i ciekawy zbiór okazów grafiki, poszukiwał, badał i kolekcjonował dzieła sztuki ludowej. Był kolekcjonerem wszelkiego rodzaju lublinianów, wśród których znajdowały się książki, czasopisma, katalogi, dzieła sztuki, grafiki z wizerunkiem miasta, listy.
W okresie międzywojennym współpracował z czasopismami „Sztuki Piękne”, „Rzeczy Piękne”, „Grafika”, „Wianki”, „Maski”. Pisał dla „Ziemi Lubelskiej”, Głosu Lubelskiego”, „Kuriera Lubelskiego”, publikował w prasie lubelskiej artykuły dotyczące bieżących wydarzeń artystycznych i problematyki kulturalnej Lublina i województwa. W latach 30. XX wieku wykonał wiele fotografii miasta, utrwalał nie tylko widoki Lublina, ale również życie lubelskiej społeczności.
Jeden z założycieli lubelskiego Związku Artystów Plastyków (późniejszy ZPAP) oraz Lubelskiego Towarzystwa Miłośników Książki.
W czasie okupacji niemieckiej przebywał w Lublinie, wraz ze Stanisławem Miernowskim prowadził zakład fotograficzny („Fos w Lublinie” przy ulicy Narutowicza 4), przez pewien czas ukrywał się w majątku Osmolice.
Po wojnie współpracował z „Kulturą i Życiem”, „Odrodzeniem”, „Przeglądem Artystycznym”, „Kameną”.
Jego prace plastyczne znajdują się między innymi w Muzeum Lubelskim, część kolekcji umieszczona została w Bibliotece im. H. Łopacińskiego.
kalendarium
1913-1917 – studiował na ASP w Krakowie
1917-1925 – nauczyciel rysunku w szkołach lubelskich
1926 – współzałożyciel Lubelskiego Towarzystwa Miłośników Książki
1926 – wydał tekę karykatur
1930 – z ramienia LTMK zorganizował Wystawę Ekslibrisów Słowiańskich, na której pokazał własną kolekcję ekslibrisów rosyjskich
1936 – współzałożyciel Związku Artystów Plastyków w Lublinie, pełnił funkcję sekretarza
1944-1948 – pierwszy dyrektor Muzeum Lubelskiego
1944 X 8 – zorganizował pierwszą powojenna wystawę malarstwa i rysunku
1956 II 19 – zorganizował Wystawę Młodych Plastyków i Nikifora
1956 III 4 – został wybrany opiekunem z ramienia ZPAP nowo powstałego Koła Młodych Plastyków
1957 VII – w SARP w Warszawie zorganizował wystawę malarstwa Eugeniusza Waleszyńskiego
źródła:
Leszek A. Gzella, Wiktor Ziółkowski 1893-1978, [w:] Sylwetki bibliofilów lubelskich, Lublin 1985
Tadeusz Mroczek, Wiktor Ziółkowski, [w:] Słownik biograficzny miasta Lublina, t.1, Lublin 1993