FELIKS ŁODZIA–BIECZYŃSKI
(7 listopada 1799 Grzebowilk – 13 czerwca 1885 Lublin)
inżynier gubernialny Lublina, mierniczy i geodeta, autor planu miasta, projektów obiektów użyteczności publicznej i przebudowy wielu ulic, inicjator i projektant Ogrodu Saskiego
Urodził się we wsi Grzebowilk w okolicach Mińska Mazowieckiego, w rodzinie szlacheckiej, jako syn Teofila, kapitana wojsk koronnych i Marcjanny Marianny z Markowskich. Po ukończeniu szkoły w Warszawie studiował Miernictwo i Architekturę na Wydziale Nauk i Sztuk Pięknych Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Odbył praktyki zawodowe, w 1820 uzyskując nominację na elewa miernictwa I klasy, a dwa lata później - elewa II klasy budownictwa wodnego i lądowego. Pracę zawodową rozpoczął w roku 1820 w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu, a następnie przeszedł do Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji. W 1823 Bieczyński otrzymał uprawnienia geometry z prawem wykonywania zawodu na terenie całego Królestwa Polskiego. Jego zainteresowania skupiały się wokół melioracji i regulacji polskich rzek. W 1826 otrzymał stanowisko zastępcy inżyniera, a 28 X 1828 inżyniera wojewódzkiego lubelskiego. Jednym jego pierwszych ważniejszych zleceń było wykonanie projektu ogrodu miejskiego przy rogatce lubartowskiej, w pobliżu rzeki Czechówki, przy współpracy z ogrodnikiem Piotrem Vernierem. W 1828 rozpoczęto realizację założenia, jednak wkrótce prace przerwano, uznając lokalizację ogrodu za niewłaściwą. Rok później Bieczyński sporządził plan miasta Lublina wraz z przedmieściami.
Inżynier brał udział w powstaniu listopadowym, sprawując kontrolę nad granicą z Wołyniem oraz organizując rekrutację do Gwardii Ruchomych. W ramach represji po jego upadku stracił swoje stanowisko, jednak po złożeniu przysięgi carowi, w 1831 powierzono mu funkcję budowniczego lubelskiego. W tym samym roku ożenił się z Emilią Koźmian i zamieszkał przy ul. Wizytkowskiej (obecnie Peowiaków). Miał jedną córką Izabelę. W 1836 powrócił do koncepcji założenia ogrodu miejskiego w nowej lokalizacji na dawnych gruntach dominikańskich w pobliżu rogatki warszawskiej. Na początku następnego roku jego plan został zaakceptowany przez Komisję Rządową i wkrótce przystąpiono do pierwszych prac. Na trzynastohektarowym, naturalnie pofałdowanym terenie zaprojektował park w stylu angielskim, z kamiennymi alejkami, altanami do wypoczynku i romantycznymi zagajnikami. Nasadzono ponad cztery tysiące drzew i krzewów, uprzednio specjalnie wybranych i sprowadzonych, częściowo z zagranicy. Ogród zwany później Saskim na wzór warszawskiego miał być z założenia miejscem prestiżowym, przeznaczonym dla lubelskiej elity. Kilka lat później Bieczyński napisał broszurę, w której dokładnie opisał wszystkie gatunki posadzonej tam roślinności. Jego nowatorskim pomysłem było założenie na terenie ogrodu plantacji drzew morowych i hodowla jedwabników, które ostatecznie się nie powiodło.
W latach 1942-1944 inżynier brał udział w adaptacji pałacu Czartoryskich w Puławach na Instytut Wychowania Panien. Kolejne dwa lata spędził nad wytyczaniem granicy Królestwa Polskiego i Galicji, za co otrzymał sowite wynagrodzenie od cara. W 1846 awansowano go na stanowisko inżyniera gubernialnego. Rok później ukończył projekt przebudowy i wybrukowania ul. Świętoduskiej. Do jego obowiązków należało wytyczanie nowych lokalizacji dla jarmarków, nadzór nad rzekami, drzewostanem i stanem dróg w Lublinie i na Lubelszczyźnie. Do większych, jednak niezrealizowanych, projektów Bieczyńskiego należy plan osiedla robotniczego oraz parku przy młynie parowym, wykonany na zlecenie właściciela terenu Michała Kośmińskiego w 1860. Dwa lata później inżynier odszedł na emeryturę. W latach 70. XIX wieku przyczynił się do budowy linii kolejowej i dworca na lubelskich Piaskach.
Pochowany został na cmentarzu przy ul. Lipowej (sekcja 18c). Miasto nazwało jego imieniem ulicę w dzielnicy Śródmieście dochodzącą z ul. Wieniawskiej do Ogrodu Saskiego.
BIBLIOGRAFIA:
Domański C.W., Bieczyński Feliks Tomasz, [w:] Słownik biograficzny miasta Lublina, red. A. Witusik, J. Skarbek, T. Radzik, t. III, Lublin 1993
Żywicki J., Urzędnicy: Architekci, Budowniczowie, Inżynierowie cywilni... Ludzie architektury i budownictwa w województwie lubelskim oraz guberni lubelskiej w Królestwie Polskim w latach 1815–1915, Lublin 2010
