Przystanek 3. Dawny Kompleks Synagogalny

           U stóp zamku od strony ul. Tysiąclecia znajduje się tablica oraz metalowa płaskorzeźba upamiętniające istnienie w tym miejscu zespołu synagog: Wielkiej Synagogi Maharszala, mniejszej synagogi Maharama oraz bożnicy Szywe Kryjem, mogących pomieścić razem około 3 000 wiernych. Budowę kompleksu przy nieistniejącej już ul. Jatecznej rozpoczęto w 1567 na mocy pozwolenia wydanego przez króla Zygmunta Augusta, w miejscu wcześniejszej synagogi drewnianej. Oprócz nabożeństw w obiekcie prowadzono również nauki; funkcjonowała tu bowiem pierwsza lubelska jesziwa, założona przez rabina Salomona Lurię. W 2. połowie XVII wieku synagoga otrzymała szatę renesansową, którą później zmieniono w wyniku odbudowy po zawaleniu się stropów w 1854 roku. W czasie okupacji Niemcy urządzili tu przytułek dla wysiedleńców, a następnie punkt zborny dla Żydów kierowanych do obozów zagłady. W 1943 w ramach akcji likwidacyjnej getta, synagogę, podobnie jak większość żydowskiej zabudowy, bezpowrotnie zniszczono.